Các bước trồng chuối hiệu quả đạt năng suất cao

Các bước trồng chuối hiệu quả đạt năng suất cao

Bước 1: Lựa chọn khu vực trồng chuối.

Tìm hiểu về nhiệt độ và độ ẩm ở khu vực mà bạn sinh sống: Độ ẩm nên ở mức thấp nhất là 50% và càng ổn định càng tốt. Nhiệt độ lý tưởng nhất vào ban ngày là vào mức 26-30ºC (78–86ºF), và nhiệt độ thấp nhất vào ban đêm là ở mức 20ºC (67ºF).

Nhiệt độ phù hợp cho cây chuối phát triển là nhiệt độ ấm áp và ít khi thấp hơn 14ºC (57ºF) hoặc cao hơn 34ºC (93ºF).

Có thể sẽ phải mất khoảng một năm để cây chuối bắt đầu ra hoa kết quả, vì vậy, điều quan trọng mà bạn cần thực hiện là xác định được khoảng nhiệt độ phù hợp để cây chuối có thể phát triển trong suốt cả năm.

Bước 2: Xác định vị trí có nhiều ánh nắng nhất trong vườn nhà bạn.

Cây chuối phát triển tốt nhất khi được tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong 12 giờ mỗi ngày.

Bước 3: Lựa chọn khu vực có hệ thống thoát nước tốt.

Cây chuối cần rất nhiều nước, nhưng dễ bị úng nếu không được thoát nước một cách hợp lý.

Để kiểm tra khả năng thoát nước, bạn hãy đào một hố sâu khoảng 0,3 m, đổ đầy nước vào hố và chờ cho nước rút. Khi nước rút hết, hãy đổ nước đầy hố một lần nữa, sau 1 giờ, hãy tiến hành đo đạc lượng nước còn lại. Lượng nước thoát đi mỗi giờ phù hợp nhất để cây chuối phát triển là vào khoảng 7-15 cm.

Bước 4: Cung cấp đủ không gian cho chuối sinh trưởng

Mặc dù về cơ bản chuối thuộc loại thực vật thân thảo, chúng thường bị nhầm lẫn là thuộc họ cây thân gỗ. Một số giống và loại chuối có thể đạt đến chiều cao 7,6 m.

Mỗi cây chuối cần được trồng trong một hố rộng và sâu ít nhất 30 cm. Bạn nên đào hố rộng hơn tại khu vực có gió mạnh (nhưng hố rộng sẽ đòi hỏi nhiều đất trồng hơn).

Trồng cây chuối cách xa các loại cây thân gỗ và cây bụi (chứ không phải các cây chuối khác) ít nhất 4,5 m vì các loại cây này thường có nhiều rễ và có thể tranh giành nguồn nước với cây chuối.

Trồng nhiều cây chuối cạnh nhau có thể giúp duy trì độ ẩm và nhiệt độ phù hợp miễn là chúng cách nhau một khoảng cách nhất định. Nếu có thể, hãy trồng một vài cây chuối theo từng cụm sao cho mỗi cây cách nhau 2-3 m hoặc nếu bạn trồng chuối theo mật độ dày, hãy trồng mỗi cây cách nhau 3-5 m.

Bước 5: Lựa chọn cây nguyên liệu (cây giống).

Bạn có thể tìm mua chồi cây (chồi nhỏ mọc ra từ gốc của cây chuối) từ người trồng chuối khác hoặc từ vườn ươm, hoặc từ các trang web trực tuyến. Thân ngầm hoặc thân hành của cây chuối là phần gốc cây nơi chồi cây phát triển.

Phương pháp nuôi cấy mô được tiến hành trong phòng thí nghiệm sẽ giúp gia tăng sản lượng quả. Nếu bạn dự định cấy ghép cây chuối trưởng thành, hãy đào một hố đất phù hợp với kích thước của cây và hãy tìm người giúp đỡ bạn.

Loại chồi tốt nhất để trồng là loại chồi có chiều cao 1,8 – 2,1 m và có lá hình gươm mỏng, tuy nhiên, bạn cũng có thể sử dụng chồi cây nhỏ hơn nếu cây mẹ thuộc loại cây khỏe mạnh. Lá tròn, to là dấu hiệu cho thấy rằng chồi cây đang cố gắng để bù đắp cho sự thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết của cây mẹ.

Nếu chồi cây vẫn còn dính với cây mẹ, hãy sử dụng một chiếc xẻng và ấn mạnh theo hướng từ trên xuống dưới để tách chồi cây khỏi cây mẹ. Hãy nhớ giữ lại phần lớn thân ngầm (thân hành) nằm dưới mặt đất và rễ cây đi kèm với chồi cây.

Bước 6:  Cắt tỉa cây.

Cắt bỏ những phần cây bị héo úa, bị côn trùng ăn, thối rữa hoặc bạc màu. Nếu hầu hết các bộ phận của cây đều bị ảnh hưởng, hãy chặt bỏ nó và sử dụng cây nguyên liệu khác.

Khi sử dụng chồi cây, hãy loại bỏ tất cả các phần của cây ngoại trừ một vài phân rễ (khoảng 3-5 cm). Cách này sẽ giúp hạn chế nguy cơ lây bệnh của cây. Bạn cũng có thể loại bỏ bất kỳ một chiếc lá dư thừa nào vượt quá con số năm chiếc lá và/hoặc cắt ngọn cây với một vết cắt chéo để tăng cường lượng ánh nắng tiếp xúc với đất giúp làm ấm đất giúp rễ phát triển và phòng chống thối rữa.

Bước 7: Trồng cây

Đào hố cho từng cây. Nhổ bỏ các loại cây hoặc cỏ dại mọc trên khu vực đất trồng cây chuối, sau đó hãy đào một hố tròn rộng và sâu 30 cm. Hố lớn hơn tuy sẽ tăng cường khả năng chống đỡ cho cây nhưng sẽ cần nhiều đất hơn.

Sử dụng đất tơi xốp và màu mỡ để lấp kín hố. Tuy nhiên, hãy chừa lại vài cm (một vài phân) ở phía trên miệng hố để hỗ trợ cho quá trình thoát nước.

Không sử dụng loại đất trồng thường dùng cho cây kiểng (potting soil) cũng như đất vườn thông thường trừ khi bạn chắc chắn rằng chúng phù hợp để trồng cây chuối.

Độ axit của đất phù hợp cho quá trình trồng chuối là vào khoảng pH 5,5 đến 7. Độ pH 7,5 hoặc cao hơn có thể khiến cây bị héo úa.

Đặt cây đứng thẳng trong hố đất. Lá cây phải hướng lên trên và đất phải bao phủ toàn bộ rễ cây và phủ kín gốc cây từ 1,5-2,5 cm. Ấn đất xuống để cố định vị trí của cây nhưng không nên đầm đất quá chặt.

Bước 8: Chăm sóc cây chuối

Bón phân cho cây mỗi tháng tại vị trí cách thân cây một đoạn ngắn. Tìm mua phân bón, phân compost (phân từ rác thải công nghiệp và sinh hoạt), phân gia súc, hoặc hỗn hợp các loại phân này tại các cửa hàng.

Cây con cần 0,1-0,2 kg phân bón mỗi tháng, và con số này sẽ là 0,7-0,9 kg đối với cây trưởng thành. Lượng phân bón sẽ tăng dần theo sự phát triển của cây.

Nếu nhiệt độ hạ thấp dưới mức 14ºC (57ºF) hoặc nếu chuối chậm phát triển, hãy bỏ qua việc bón phân.

Phân bón thường đi kèm với ba chỉ số (N-P-K) là chỉ số Nitơ, Phốt pho (Potash), và Kali. Chuối cần một lượng lớn Kali nhưng các chất dinh dưỡng khác cũng quan trọng không kém.

Không sử dụng phân gia súc chưa được ủ kỹ vì lượng nhiệt mà chúng phóng thích trong quá trình phân hủy có thể gây hại cho cây trồng.

Tưới nước thường xuyên cho cây nhưng tránh tưới quá nhiều. Thiếu nước là nguyên nhân phổ biến khiến cây bị héo úa nhưng tưới nước quá nhiều có thể gây nên tình trạng thối rễ.

Nếu thời tiết mỗi ngày một ấm và không có mưa, bạn có thể sẽ cần phải tưới nước hằng ngày, nhưng chỉ nên tưới nước khi 1,5-3 cm lớp đất trên cùng có dấu hiệu khô cằn. Hãy dùng ngón tay để kiểm tra trước khi tưới nước.

Giảm lượng nước tưới cho mỗi lần nếu gốc cây bị ngập úng trong thời gian dài. (Tình trạng này có thể dẫn đến thối rễ).

Ở nhiệt độ thấp hơn, khi cây chuối còn non, bạn chỉ cần tưới nước một lần mỗi tuần hoặc cách tuần. Hãy nhớ kiểm tra độ ẩm của đất.

Lá cây giúp loại bỏ độ ẩm dư thừa, vì vậy, hãy cẩn thận tránh để cây con chưa mọc lá bị ngập nước (chỉ cần làm ẩm đất là đủ).

Tưới nước vào vị trí bón phân để phân bón có thể thẩm thấu vào trong đất.

Bao phủ khu vực đất trồng. Chặt bỏ lá và cây chuối héo úa để bao phủ xung quanh các cây khỏe mạnh. Bạn cũng có thể phủ thêm rác thải trong vườn và tro gỗ để bổ sung chất dinh dưỡng cho đất.

Thường xuyên kiểm tra lớp phủ và nhổ bỏ cỏ dại. Những loại cỏ này có thể tranh giành chất dinh dưỡng với cây chuối.

Cẩn thận với tình trạng lá bạc màu, héo úa, và sâu bệnh. Nếu phát hiện một cây nào đó bị bệnh, hãy khoanh vùng cây và tiến hành điều trị cho cây ngay lập tức, hoặc nhổ bỏ cây. Sâu bệnh gây hại cần phải được kiểm soát càng sớm càng tốt. Thiếu hụt nitơ và kali là hai vấn đề dinh dưỡng phổ biến nhất cho cây chuối, vì vậy, hãy tìm hiểu cách nhận biết các dấu hiệu của bệnh càng sớm càng tốt.

Dấu hiệu của sự thiếu hụt nitơ (N): lá nhỏ hoặc nhạt màu; cuộn lá hơi đỏ; cây phát triển chậm; chùm quả nhỏ.

Dấu hiệu của sự thiếu hụt kali (K): lá nhanh chóng chuyển sang màu cam hoặc màu vàng sau đó bắt đầu héo úa; lá nhỏ hoặc bị gãy; chậm ra hoa; chùm quả nhỏ.

Một số ví dụ về các loại bệnh chủ yếu của cây trồng bao gồm: “Bệnh Héo Vi khuẩn/Héo xanh; Bệnh Héo rũ Panama; Bệnh Chùn Đọt chuối; Bệnh Đốm nâu/Thối rễ/Trốc gốc; và Bệnh Sọc đen.”

Một số ví dụ về các loài sâu bệnh gây hại chủ yếu cho cây trồng bao gồm: “Mọt ngô; Rệp muội; Rệp bông.” Sâu bệnh gây hại quả bao gồm: “Bọ trĩ hoa; Bọ trĩ đỏ; và Bọ giáp.”

Đánh tỉa chồi. Khi cây chuối đã trưởng thành và có nhiều chồi nhỏ, hãy loại bỏ chúng và chỉ để lại một chồi duy nhất để cải thiện sản lượng quả và sức khỏe của cây.

Cắt bỏ hấu hết mọi chồi cây trên mặt đất và phủ đất vào cây mới tỉa chồi. Nếu chồi cây mọc trở lại, hãy lặp lại phương pháp này nhưng hãy tiến hành cắt chồi sâu hơn.

Bước 9: Theo dõi sự phát triển và ra hoa của chuối

Thông thường trong điều kiện phù hợp, cây chuối sẽ ra hoa sau 6-7 tháng, nhưng quá trình này cũng có thể kéo dài cả năm tùy thuộc vào điều kiện khí hậu.

Chờ cho đến khi cánh hoa thu lại và để lộ buồng chuối. Quá trình này có thể kéo dài thêm 2 tháng nữa hoặc lâu hơn. Mỗi buồng chuối được gọi là “nải” và mỗi quả chuối đơn lẻ được gọi là “quả”.

Khi mọi buồng chuối đã hình thành, hãy tỉa bỏ những phần dư thừa trên cây chuối. Nụ hoa còn sót lại và/hoặc nải chuối nhỏ trên cây là các phần hoa đực không thể sinh sản của cây chuối. Nải chuối sẽ tự hình thành, tuy nhiên, tỉa bớt nụ hoa chuối sẽ khuyến khích cây chuối tập trung chất dinh dưỡng vào quá trình kết quả.

Hoa đực được gọi là “bắp chuối”. Một số loại hoa chuối có thể ăn được và thường được dùng trong các món ăn phổ biến của nền ẩm thực Đông Nam Á, nhưng không phải bất kỳ loại hoa chuối nào cũng có dùng được.

Dùng một chiếc gậy để làm trụ đỡ cho cây chuối nếu buồng chuối khiến cây chuối bị trùng xuống.

Sử dụng túi nhựa để che chắn buồng chuối. Phương pháp này sẽ giúp bảo vệ quả chuối khỏi côn trùng và những nguy hiểm khác, nhưng bạn cần phải để hở hai đầu của túi nhựa để không khí và nước có thể lưu thông.

Dùng dây bện mềm để buộc túi nylon hoặc bao nhựa tại vị trí cách nải chuối đầu tiên của buồng chuối một vài phân.

Thu hoạch chuối khi hoa chuối hoặc cây chuối đang héo úa. Khi những bông hoa nhỏ trên đỉnh đầu của mỗi quả chuối sẽ trở nên khô héo và dễ rụng, hoặc hầu hết lá của cây chuối bắt đầu rụng, đây chính là thời điểm thích hợp để thu hoạch quả chuối.

Chặt một nhát chéo vào giữa cây chuối, phía đối diện buồng chuối.

Cẩn thận uốn cong cây chuối và cắt buồng chuối khỏi cây.

Sau khi thu hoạch, quả chuối sẽ nhanh chín, vì vậy, bạn nên lựa chọn những buồng chuối ngon trước khi tiến hành thu hoạch để không lãng phí chuối.

Cắt vào thân cây chuối để chuẩn bị cho sự phát triển của chồi cây tiếp theo. Cắt bỏ nửa trên của cây chuối sau khi bạn đã thu hoạch quả. Tiến hành đánh tỉa chồi cây tương tự như khi bạn chăm sóc cây.

Cách để cố định cây chuối tránh đổ ngã

Phương pháp dùng Dây kim loại/Dây thừng và Chai lọ: Cắt bỏ đáy của một chai nhựa. Luồn một sợi dây kim loại dài/dây bện chắc chắn qua miệng chai và đáy chai. Bóp chai nhựa để có thể dễ dàng uốn cong và làm mềm chai. Sử dụng chai nhựa để làm trụ đỡ cho thân cây chuối, và dùng dây để kéo thân cây thẳng đứng hơn một chút. Buộc dây vào những thanh trụ chắc chắn.

Phương pháp sử dụng Một Cọc tre: Sử dụng một cọc tre dài 3 m hoặc loại vật liệu chắc, bền khác. Cắt một miếng gỗ hình chữ Y dày 10 cm và rộng 60 cm. Đặt thân cây chuối tựa vào phần giữa của chữ “Y” và đẩy cọc tre hướng lên trên một chút sao cho thân cây chèn chặt vào chữ “Y”. Chôn đầu còn lại của cọc tre (phần gốc) sâu trong đất. Đầm đất thật chặt.

Phương pháp dùng Hai Cọc tre: Sử dụng hai cọc tre dài 3 m. Buộc hai cọc tre lại với nhau tại một đầu bằng dây kim loại chắc dài 30 cm. Mở cọc tre ra để hình thành một chữ “X”. Đặt thân cây chuối tựa vào đầu ngắn của cọc tre, đẩy thân cọc tre lên một chút để hình thành lực ép và chôn đầu còn lại của cả hai cọc tre vào đất. Đầm đất thật chặt.

Một số lời khuyên khi trồng chuối

Nếu cây chuối vừa mới trồng vô tình bị hư hại (ví dụ như bị một quả bóng va vào) hoặc nếu cây chậm phát triển nhưng cây vẫn còn sống, bạn hãy chặt đôi cây. Cây chuối sẽ mọc trở lại.

Không nên lo lắng khi tiến hành đánh tỉa chồi cho giống chuối lùn. Lá cây đầu tiên hoặc thứ hai của chồi cây mới phát triển sẽ khá hẹp.

Ngay sau khi loại bỏ chồi từ cây chuối đang phát triển, hãy tiến hành chăm sóc cây mẹ bằng cách bồi thêm đất để cố định cho phần cây yếu hơn để cây không bị nghiêng và bón thêm phân để bù đắp các chất dinh dưỡng bị thiếu hụt.

Bệnh “Chùn Đọt chuối” là một trong những căn bệnh nguy hiểm nhất cho thực vật. Một khi bị nhiễm bệnh, thậm chí ngay cả khi bệnh chỉ mới hình thành trên một chồi cây nhỏ, tất cả các cây có liên quan (bao gồm cả cây mẹ và tất cả các chồi cây con) đều sẽ bị nhiễm bệnh và chậm phát triển. Loại sâu bệnh gây hại cho cây chuối có tên gọi “Rệp muội” (Pentalonia Nigronervosa) chính là thủ phạm lây lan virus gây bệnh. Loại sâu bệnh này khá chậm chạp và sống theo bầy và chúng có thể truyền bệnh cho cây sau vài giờ.

Hãy cẩn thận khi tiến hành cấy ghép/đánh tỉa chồi của cây mẹ. Nếu thực hiện không đúng cách, cây mẹ hoặc chồi cây sẽ chết.

Nếu bạn không dự định trồng chồi cây ngay lập tức, hãy chặt bỏ phần ngọn để giảm thiểu quá trình thoát hơi nước.