Quy trình trồng và chăm sóc bắp cải
Thời vụ trồng (theo dương lịch)
Ở các tỉnh phía bắc có 3 vụ trồng bắp cải chủ yếu :
– Vụ sớm: gieo cuối tháng 7 đầu tháng 8, trồng cuối tháng 8 và tháng 9 để thu hoạch vào tháng 11, tháng 12.
– Vụ chính: gieo tháng 9-10, trồng giữa tháng 10 đến hết tháng 11 để thu hoạch vào tháng 1-2 năm sau.
– Vụ muộn: gieo tháng 11, trồng vào giữa tháng 12 để thu hoạch vào tháng 2- 3 năm sau. Ở Tây nguyên, có thể gieo vụ 9-10 và vụ tháng 11.
Các giống bắp cải
– Giống bắp cải ở nước ta không phong phú. Nguồn giống chủ yếu nhập nội từ Nhật Bản, Trung Q uốc và một số giống địa phương ở Miền Bắc.
– Một số giống bắp cải trồng phổ biến:
+ Giống Sa Pa:
– Thời gian sinh trưởng 135 – 145 ngày sau gieo
– Bên trong có màu trắng ngà hơi vàng
– Khối lượng trung bình 1,8 – 2 kg
– Năng suất trung bình 20 -27 tấn/ha
+ Giống CB 26:
– Thời gian sinh trưởng 75 – 90 ngày
– Bắp tốt, giòn, kích thước bắp vừa phải,
– Khối lượng trung bình 1,2 – 1,5 kg
– Năng suất trung bình 35 tấn/ha
– Chịu được nhiệt độ cao lúc vào cuốn
– Chống bệnh héo rũ và thối nhũn tốt.
+ Giống bắp tím (C- 05) (Re d ball):
– Thời gian sinh trưởng 75 ngày
– Lá mọc thẳng, bắp có dạng tròn, chắc.
– Khối lượng trung bình 1,2 – 1,4 kg
– Chống chịu tốt trong điều kiện khí hậu ẩm, chống chịu va chạm tốt.
+ Giống bắp cải F1 GM – 78:
– Đây là giống bắp cải chịu nhiệt, cuộn chặt, lá gốc xanh, ăn mềm và ngọt. Bắp có hình cầu dẹt, trọng lượng bắp đạt 1,5 – 2,2 kg.
– GM – 78 là giống có khả năng kháng bệnh thối nhũn cao.
Tạo cây giống
Chọn đất, làm đất và lên luống
a, Chọn đất làn vườn ươm
– Đất thịt nhẹ, thoát nước và giữ ẩm tốt
– Độ PH thích hợp 6 – 6,5
– Đất không trồng các loại cây bắp cải ít nhất 2 năm
b, Làm đất và lên luống
Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ.
– Máy cày,
– Máy kéo,
– Cuốc,
– Xẻng…
Bước 2: Làm tơi đất
– Dùng bừa, máy phay, cào cuốc… làm đất nhỏ, vụn, tơi xốp
– Làm đất nhỏ 1- 5 cm ở trên mặt luống
Chú ý:
– Lên luống tạo cho lớp đất trên cùng nhỏ hơn ở lớp đất dưới
– Không nên làm đất nhỏ quá sẽ dẫn đến đóng váng trên bề mặt sau khi tưới nước
– Không làm đất quá to ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của bộ rễ
– Trong quá trình làm đất thu gom, nhặt sạch cỏ dại, đặc biệt cỏ thân ngầm
Bước 4: Lên luống trồng
– Vụ mưa làm luống cao:
+ Độ cao của luống: 20- 25 cm
+ Mặt luống: 90 – 100 cm
+ Rãnh: 35 – 50 cm
– Vụ khô lên làm luống vừa phải:
+ Độ cao của luống: 15 – 20 cm
+ Mặt luống: 90 – 100 cm
+ Rãnh: 30 – 40 cm
Lưu ý:
– Vườn ươn nên chia làm các ô nhỏ để dễ chăm sóc
– Chiều dài của luống phụ thuộc vào địa hình, không nên làm luống dài quá 100 m
– Chiều cao của luống không nên cao quá 30 cm
Bước 5: San phẳng mặt luống
– Dùng bừa, cào răng, máy kéo san đất bằng phẳng
Bước 6: Bón lót phân
– Lượng phân bón trên 1m2:
– 1kg phân chuồng hoai + 15g supe lân + 8g kali.
– Trải đều phân lên mặt luống, đảo đều phân với đất, sau đó vét đất ở
rãnh phủ lên mặt luống dầy 1,5 – 2cm.
Xử lý hạt giống
a, Tiêu chuẩn lựa chọn và phương pháp
– Hạt giống phải mang tính đặc trưng của giống
– Hạt không có màu nâu đỏ, vỏ hạt không nhẵn
– Hạt không có mầm mống sâu bệnh
– Tỷ lệ nẩy mầm cao > 90 %
– Không lẫn tạp, cỏ dại
– Lượng hạt gieo 1,5 – 2 g/ m2
b, Xử lý hạt giống trước khi gieo
– Có 2 lý do để xử lý hạt giống
+ Trừ bệnh hại có thể bám trên hạt hoặc bên trong hạt
+ Ngăn không cho các bệnh hại trong đất tấn công vào hạt, các rễ mới
– Thời điểm xử lý
+ Trước khi gieo hạt
– Cách xử lý
Bước 1: Thúc mầm hạt giống
– Ngâm nước nóng nhiệt độ 30 – 35 0 ( 2 sôi + 3 lạnh)
Bước 2: Thời gian ngâm: 15 phút
Bước 3: Vớt hạt rau, đại sạch, loại bỏ hạt lép
Bước 4: Ngâm nước lạnh từ 8-10 giờ trước khi gieo
Lưu ý: Những nơi thường xuyên bị khô hạn, không chủ động được nước tưới thì không nên xử lý
Gieo hạt
Bước 1: Xác định lượng hạt
– Lượng hạt gieo 1,5 – 2 g/m2
Bước 2: Gieo hạt
– Gieo hạt theo hàng
+ Hàng cách hành 3 cm
+ Cây cách cây 2,5 cm
– Gieo vãi: Vãi hạt giống đều trên luống, rải móng
Bước 3: Lấp hạt
– Hạt được lấp ở độ sâu: 1,5 – 2 cm
– Gieo hạt xong cào nhẹ hoặc dùng tay xoa nhẹ đều trên mặt luống cho đất phủ kín hạt
Bước 4: Phủ luống
– Sau khi lấp hạt xong dùng
+ Trấu
+ Rơm rạ băm ngắn 3- 4 cm phủ lên luống
Bước 5: Tưới nước
– Dùng vòi hoa sen tưới nước đủ ẩm
– Tưới vào buổi sáng và buổi chiều mát
Lưu ý: – Không lấp đầy dầy quá thời gian nẩy mầm kéo dài
– Lấp đất mỏng 1 cm cây mọc lên sẽ bị yếu
– Chia hạt làm 2 lượt để hạt phân bố đều trên mặt luống ( khi gieo trộn hạt với đất bột)
Chăm sóc cây giống
a, Làm giàn che:
– Chiều cao 0,5 cm làm bằng phên hoặc cót…
– Chỉ che khi trời có mưa to
b, Tưới nước
– Dùng ô doa tưới đều trên mặt luống
– Tưới phun mưa bằng hệ thống máy bơm
– Trời nắng nóng, độ ẩm thấp đất khô hanh
+ Tưới 2 lần/ngày
+ Tưới vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát
– Trời rét tùy độ ẩm đất
+ Tưới 1 lần/ngày hoặc 2 lần/ngày
+ Tưới vào lúc 10 – 11 giờ sáng hoặc 3- 4 giờ chiều
c, Bỏ rơm rạ ra khỏi luống
– Thời điểm bỏ rơm ra ra:
+ Thời gian mọc mầm ( 1- 2 lá mầm)
+ Gieo khoảng 2 – 3 ngày
Lưu ý: Bỏ rơm rạ phải nhẹ nhàng vào lúc lặng gió tránh gió to, sau khi bỏ rơm rạ cần tưới 1 lần để bộ rễ không bị ảnh hưởng
– Trong trường hợp phủ bằng trấu thì không cần giở trấu ra và có thể bổ sung thêm 1 lớp đất mịn để giữ chặt gốc, nếu gieo với mât độ vừa phải cây cứng cáp thì không cần phủ thêm đất.
– Trường hợp có làm mái che thì phải dỡ mái che cho cây đủ ánh sáng (cây khỏe, cứng cáp, mau hồi xanh bén rễ khi cấy ra ruộng). Trong thời gian cây mới mọc 2 lá thật chú ý che mưa cho cây.
d, Nhổ cỏ
– Tiến hành thường xuyên bằng tay
– Một số cỏ thường gặp: Cỏ gấu, cỏ mần trầu, ….
– Nhỏ cỏ phải lấp đất bù vào chổ hổng tránh đọng nước
e, Bón phân thúc
– Vườn ươm không cần bón nhiều phân thúc
– Trường hợp bón phân thúc khi cây sinh trưởng phát triển kém:
+ Phân đạm 0,1 % pha với nước sạch
+ Bón thúc tối đa 2 lần ( lần 1 khi cây có 2 -3 lá thật, lần 2 sau lần 1 khoảng 7 – 10 ngày)
Lưu ý: Trước khi nhỏ đi trồng 10 ngày không được bón thúc
– Không nên bón thúc nhiều lần làm cây con quá tốt, non, khả năng chống chịu kém, khi trồng ra ruộng sản xuất tỷ lệ sống kém
d, Tỉa cây
– Lần 1: Khi cây có 1 lá thật
– Lần 2: Khi cây có 3 lá thật để khoảng cách cây cách cây 5- 6 cm
e, Quản lý sâu bệnh hại
* Bệnh hại:
– Ở giai đoạn vườn ươm thường xuất hiện các bệnh sau:
+ Bệnh lở cổ rễ
+ Bệnh sương mai
– Phòng bệnh bằng cách:
+ Mật độ gieo không quá dày
+ Sử dụng phân chuồng hoai mục để bón lót
+ Làm giàn che để tránh mưa, gió nắng..
– Xuất hiện bệnh nên phun thuốc: Niclosat 4SL, Ridomil Gold 68 WP, …
* Sâu hại
– Giai đoạn vườn ươm thường xuất hiện các loại sâu sau:
+ Dế
+ Kiến
+ Sâu tơ
+ Sâu xanh
– Biện pháp phòng
+ Phơi ải đất, bón vôi trước khi gieo
+ Luân canh cây trồng nước
– Biện pháp trừ: Tungatin 1.8 EC, Vertimec 0,84 SL….
Tiêu chuẩn cây đem trồng
– Kiểm tra cây con:
+ Kiểm tra số lượng, chất lượng
+ Sâu bệnh hại
+ Sau khi cây gieo được 30 – 40 ngày hay có 5 – 6 lá thật
– Cây đem ra trồng
+ Cây khỏe, to, mập, cứng cáp, rễ thẳng,
+ Không bị sâu bệnh và dập nát
– Huấn luyện cây con trước khi đem trồng
+ Tuyệt đối không tưới nước cho cây con 4 – 7 ngày trước khi nhổ đi trồng ra ruộng sản xuất
+ Trước khi nhổ đi 4 – 5 giờ, phải tưới đẫm nước cho đất mềm, nhổ cây không bị đất rễ hoặc hỏng cây
